Badania

Podstawowe badania krwi - jakie warto wykonać raz do roku

Spis treści

Badania krwi są niezwykle cennym źródłem do oceny różnych aspektów homeostazy pacjenta, postawienia dokładnej diagnozy oraz sformułowania odpowiedniego schematu leczenia. Wiele jednostek chorobowych nie daje wyraźnych objawów i właśnie dlatego warto je wykonywać w celach profilaktycznych.

Podstawowe badania krwi - czym są

Podstawowe badania krwi są to paramenty, które odzwierciedlają ogólny stan pacjenta i funkcjonowanie jego narządów. Dzięki nim możliwe jest wczesne wykrycie zagrożenia oraz rozwoju schorzenia.

Podstawowe badania krwi - cena

Ile kosztuje podstawowe badanie krwi? Koszty owego pakietu różnią się w zależności od zakładu laboratoryjnego, ilości parametrów czy miasta. Cecha waha się w okolicach 100-150 zł.

Podstawowe badania krwi - co obejmują

Zawartość pakietu podstawowych badań krwi głównie zależy od danego laboratorium. Najczęściej pojawia się w nim:

  • Morfologia
  • Odczyn Biernackiego (OB)
  • Białko C-reaktywne (CRP)
  • Glukoza
  • Lipidogram
  • Próby wątrobowe
  • Jonogram

Podstawowe badanie krwi - co może wykryć

Morfologia (hemogram) jest najpowszechniejszym badaniem krwi, które polega na ilościowej i jakościowej ocenie składników obwodowej krwi człowieka. Określa m.in ilość erytrocytów, leukocytów oraz trombocytów, a także ich cechy budowy takie jak objętość czy stężenie hemoglobiny wewnątrz krwinek czerwonych. Morfologia jest głównym kryterium do określenia niedokrwistości, ale również może służyć do wykrycia:

  • Odwodnienia
  • Przewodnienia
  • Przewlekłego niedotlenienia
  • Niedoboru witamin B12, B9 i żelaza
  • Ostrych infekcji wirusowych
  • Zaburzeń szpiku kostnego
  • Chorób autoimmunologicznych
  • Schorzeń nerek
  • Zakażenia i stan zapalny
  • Chorób układu pokarmowego
  • Niektórych nowotworów
  • Splenektomia
  • Niedoczynności tarczycy
  • Alkoholizmu
  • Ciąży

OB oraz CRP pozwalają na potwierdzenie stanu zapalnego w organizmie. OB polega na pomiarze szybkości opadania krwinek czerwonych we krwi, a CRP ocenia poziom białka ostrej fazy w osoczu. Nieprawidłowe stężenie powyższych parametrów może świadczyć o:

  • ostrych i przewlekłych stanach zapalnych
  • Procesie reumatycznym
  • Nowotworze
  • Martwicy tkanek
  • Niedoczynności/nadczynności tarczycy
  • Marskości wątroby
  • Zespole nerczycowym
  • Urazie lub złamaniu
  • Niewydolności krążenia
  • Alergii
  • Patologii krwinek czerwonych
  • Niedoborze fibrynogenu

Glukoza jest badaniem wykorzystywanym w diagnostyce cukrzycy. Polega na pomiarze cukru z krwi, który może odbyć się kilkoma metodami np. na czczo, po doustnym wypiciu glukozy lub w dowolnym momencie dnia. Dla każdego ze sposobu obowiązuje inna norma glukozy.

Lipidogram inaczej profil lipidowy służy do odzwierciedlenia stanu gospodarki lipidowej w organizmie i ocenie ryzyka miażdżycy. Badanie określa poziom cholesterolu całkowitego, LDL, HDL oraz trójglicerydów. Profil lipidowy głównie służy do wykrycia różnych postaci hipercholesterolemii oraz dyslipidemi, ale również może wskazywać na:

  • Choroby sercowo-naczyniowe
  • Zaburzenia przepływu żółci
  • Cukrzycę
  • Choroby wątroby i trzustki
  • Alkoholizm
  • Nadczynność/niedoczynność tarczycy
  • Anoreksję
  • Porfirie
  • Otyłość
  • Nadwagę
  • Dnę moczanową
  • Schorzenia nerek
  • Przewlekłą niedokrwistość

Próby wątrobowe to badanie biochemiczne polegające na ocenie aktywności enzymów wątrobowych. Badane parametry takie jak ALT, AST, ALP, BIL i GGTP wykorzystywane są w diagnostyce chorób wątroby i dróg żółciowych. Podwyższone próby wątrobowe mogą również świadczyć o cukrzycy, zaburzeniach metabolizmu lipidów czy alkoholizmie.

Jonogram jest badaniem, które polega na ocenie poziomu elektrolitów w organizmie m.in sodu, potasu, wapnia, magnezu, jonów chlorkowych oraz fosforanowych. Może służyć do wykrycia następujących patologii:

  • Niedoczynność tarczycy
  • Choroby serca
  • Schorzenia nerek
  • Hipoaldosteronizm
  • Nadmierna utrata sodu
  • Zespół SIADH
  • Marskość wątroby
  • Moczówka prosta lub polekowa
  • Cukrzyca
  • Zespół Conna
  • Zaburzenia pragnienia
  • Zespół Cushinga
  • Niedożywienie
  • Nieodpowiednia dieta
  • Zaburzenia kory nadnerczy

Jakie badania krwi warto zrobić

Oprócz podstawowego pakietu badań krwi zalecamy, aby wykonać ocenę poziomu:

  • kreatyniny, kwasu moczowego oraz mocznika, które mogą być pomocne w diagnostyce zaburzeń fukcjonowania nerek i chorób metabolicznych
  • PSA czyli specyficzne białko wytwarzane przez gruczoł krokowy u mężczyzny, które może świadczyć o stanie zapalnych, łagodnym przeroście oraz raku prostaty
  • TSH, które może ukazać nieprawidłową pracę tarczycy (niedoczynność/nadczynność).
  • Żelaza oraz ferrytyny, które są w szczególności zalecane kobietom oraz osobom oddawającym krew, ponieważ mogą wykryć anemię.