Choroby cywilizacyjne - przykłady, definicja, przyczyny

Populacje zachodnie są nękane mnóstwem przewlekłych chorób zwyrodnieniowych, określanych mianem „chorób cywilizacyjnych”. Mimo, że nie są zakaźne nazywane są „epidemią XXI wieku”. Eksperci WHO szacują, że każdego roku są powodem przedwczesnej śmierci ponad 16 mln ludzi, co stanowi około 30% wszystkich zgonów.

Choroby cywilizacyjne - definicja

Co to są choroby cywilizacyjne? To pojęcie służy do opisu pewnych dolegliwości, których etiologia jest trudna do wyjaśnienia na podstawie wiedzy o funkcjonowaniu organizmu i jego metabolizmie. Dopiero badania na poziomie komórki mogą wskazać nam przyczyny niektórych chorób cywilizacyjnych m.in. nowotworów, chorób układu krążenia czy oddechowego. Jak wskazuje sama nazwa, są związane z rozwojem ludzkiej cywilizacji i rozprzestrzeniają się globalnie.

Choroby cywilizacyjne - przykłady

Najczęstsze choroby cywilizacyjne XXI wieku m.in to:

• Niedokrwienna choroba serca
• Depresja
• Miażdżyca
• Udar mózgu
• Nadciśnienie tętnicze
• Zawał serca
• Zapalenie mięśnia sercowego
• Niewydolność serca
• Choroba wieńcowa
• Otyłość
• Cukrzyca typu 2
• Insulinooporność
• Próchnica
• Przewlekły stres

Przyczyny chorób cywilizacyjnych

Do czynników, które posiadają niepodważalny wpływ na wzrost częstości występowania różnych chorób cywilizacyjnych zaliczamy: nieodpowiednia dieta, brak aktywności fizycznej, palenie tytoniu, zaburzenia psychiczne, leki, brak odpoczynku, nadużywanie alkoholu, stres, postępująca technologia, uprzemysłowienie, hałas, różnego rodzaju promieniowania oraz zanieczyszczenia środowiskowe.

Choroby cywilizacyjne - objawy

Do symptomów, które mogą świadczyć o chorobie cywilizacyjnej należą: wzrost masy ciała, problem z odchudzaniem, bóle głowy, krwawienie z nosa, duszność, ból w klatce piersiowej, senność, zawroty głowy, zaburzenia koncentracji, nadmierne pragnienie, częstomocz oraz ból brzucha.

Zespół metaboliczny a choroby cywilizacyjne

Zespół metaboliczny jest przede wszystkim powodem rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych. Nie jest konkretną jednostką chorobową, a grupą czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, które występują jednocześnie m.in: nadciśnienie tętnicze, otyłość trzewna, hiperglikemia, obniżony HDL, podwyższone stężenie triglicerydów oraz LDL.

Choroby cywilizacyjne - otyłość

Otyłość jest powszechną chorobą cywilizacyjną. WHO szacuje, że z otyłością zmaga się ponad 400 mln ludzi na świecie, z czego 2.5 mln z nich co roku umiera. U osób dorosłych chorobę diagnozuje się przy wartości współczynnika BMI ≥ 30,0 kg/m². Natomiast przyczyną jest niezrównany bilans między przyjmowaniem energii wraz z posiłkiem, a jej zużyciem. Wiele dowodów naukowych potwierdza, że otyłość pozytywnie koreluje zachodnią dietę, która charakteryzuje się spożywaniem dużych ilości czerwonego mięsa, produktów mlecznych, zbóż, cukrów z otyłością.

Depresja - choroby cywilizacyjne

• Niewątpliwie depresja jest zaliczana do chorób cywilizacyjnych XXI wieku. Według statystyk choruje na nią blisko 350 milionów ludzi na świecie, natomiast w samej Polsce około 1.5 miliona. Eksperci WHO przewidują, że do 2030 roku zaburzenie stanie się najczęściej diagnozowana chorobą na świecie.
• Depresja jest ciężkim i poważnym zaburzeniem psychicznym, który obniża jakość życia. Głównymi objawami depresji są subiektywne odczucia obniżonego nastroju, depresyjny nastrój oraz spadek zainteresowania większością czynności.
• Jeżeli podejrzewasz u siebie depresję to zgłoś się niezwłocznie do lekarza specjalisty. Nie bój się prosić o pomoc!

Choroby układu sercowo-naczyniowego

Zaburzenia układu sercowo-naczyniowego powodują największą ilość zgonów na świecie. Każdego roku umiera na nią ponad 17.5 miliona osób na świecie. Do chorób cywilizacyjnych należy m.in: zawał serca, zapalenie mięśnia sercowego, nadciśnienie tętnicze, udar, niewydolność serca czy choroba wieńcowa. Choroby te charakteryzują się głównie dusznością, bólem w klatce piersiowej, omdleniami, szybkim męczeniem się, zawrotami głowy oraz uczuciem kołatania serca. Do powstawania tych jednostek chorobowych może przyczynić się także palenie papierosów, otyłość, miażdżyca oraz predyspozycyjny wiek.

Cukrzyca - choroba cywilizacyjna

Cukrzyca, a zwłaszcza II typu jest niepodważalnie zaliczana do chorób cywilizacyjnych. Powstaje głównie przez niezdrową dietę oraz brak ruchu, co skutkuje defektem wydzielania/działania insuliny. Początki choroby cywilizacyjnej mogą być bezobjawowe, natomiast w dalszym etapie poziom glukozy we krwi będzie rósł. Wiele chorujących osób na cukrzyce nawet o tym nie wie, a za tym mogą iść groźne konsekwencje m.in choroby sercowo-naczyniowe, nerek oraz okulistyczne.

Jak zapobiegać chorobom cywilizacyjnym

Profilaktyka chorób cywilizacyjnych w głównej mierze polega na unikaniu czynników, które zwiększają ryzyko ich wystąpienia.

1. Wprowadź do swojego życia więcej aktywności fizycznej.
2. Ogranicz palenie tytoniu oraz picie alkoholu.
3. Zacznij odżywiać się zdrowo.
4. Jedz regularne, mniejsze posiłki 4-5 razy dziennie.
5. Smażenie możesz zastąpić pieczeniem w folii, gotowaniem na parze oraz na wodzie.
6. Spożywaj chude mięso oraz niskotłuszczowe produkty mleczne (np. drób)
7. Unikaj produktów, które zawierają wysoką ilość węglowodanów.
8. Nie wybieraj opcji „szybkich dań” na obiad typu fast-food.
9. Jeżeli jesteś otyły, zredukuj swoją wagę. Pomoże Ci przy tym deficyt kaloryczny i aktywność fizyczna.
10. W razie trudności udawaj się do dietetyka.
11. Stosuj metody relaksacyjne.
12. Unikaj miejsc, w których jest duży hałas.
13. Zainwestuj w dobry oczyszczasz powietrza do swojego mieszkania.
14. Jeżeli posiadasz stary piec na kocioł tzw. „kopciuch”, niezwłocznie go wymień.
15. Pamiętaj o prewencji i regularnie uczęszczaj na badania kontrolne.
16. Unikaj także sytuacji stresowych lub zapobiegaj im.
17. W razie konieczności udaj się na psychoterapię bądź do specjalisty psychiatrii.