Objawy depresji i jak z nią walczyć

Depresja jest poważnym zaburzeniem psychicznym, które głęboko obniża jakość życia. Szacuje się, że na depresję choruje około 350 milionów ludzi na świecie, natomiast w samej Polsce około 1.5 miliona. Eksperci WHO przewidują, że do 2030 roku zaburzenie stanie się najczęściej diagnozowana chorobą na świecie. Dowiedz się, jakie są objawy depresji i jak walczyć z tym zaburzeniem.

Rodzaje depresji

Istnieje wiele rodzajów zaburzeń depresyjnych utrudniających życie nam bądź naszym bliskim. Najczęściej występuje depresja poporodowa, lękowa oraz dwubiegunowa.

• depresja poporodowa jest często pomijanym problemem, mimo, że występuję u ok. 20% młodych mam. Przyczyną są nie tylko zmiany hormonalne po porodzie, ale także niepokój kobiet o przyszłość. Pacjentki bez przerwy zadają sobie pytanie „Czy sprostam wszystkim obowiązkom?”. Ich złe samopoczucie może wynikać ze sposobu zakończenia ciąży oraz problemów z karmieniem. Nierozpoznanie depresji poporodowej ma znaczenie dla adaptacji pacjentki do roli matki.
• depresja lękowa jest specyficznym zaburzeniem psychicznym, ponieważ jednocześnie występują objawy depresyjne oraz lękowe. Jednak to paraliżujący lęk odgrywa główną rolę, gdyż objawia się praktycznie nieustannie. Objawy te sprawiają, że chory nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować w towarzystwie, wydajnie pracować czy wykonywać najprostsze czynności. Często tego rodzaju depresji doświadczają osoby, które są liderami grupy oraz mają tendencje do ukrywania swoich uczuć bądź skrajnego ich przeżywania. Depresja lękowa wiąże się z dużym ryzykiem próby samobójczej.
• depresja dwubiegunowa charakteryzuje się skrajnymi wahaniami nastroju. Możemy wyróżnić dwie występująca cyklicznie po sobie fazy: manię oraz depresję. Manię charakteryzuje wzmożona radość, duża ilość energii, zwiększona aktywność, słowotok, wysokie podniecenie seksualne oraz zawyżone poczucie własnej wartości. Jej przeciwieństwem jest depresja, po której w dalszej fazie rozwoju choroby mogą wystąpić urojenia oraz próby samobójcze.

Jakie są objawy depresji?

Główne objawy depresji to przede wszystkim subiektywne odczucie obniżonego samopoczucia,, depresyjny nastrój oraz spadek zainteresowania większością czynności. Oprócz tego może wystąpić bezsenność lub nadmierna senność, wzmożone bądź osłabione łaknienie, uczucie zmęczenia, poczucie własnej bezwartościowości, spowolnienie psychoruchowe, trudności w skupieniu, zmniejszenie sprawności myślenia oraz problem w podejmowaniu decyzji. Wymienione wyżej, pierwsze objawy depresji mogą prowadzić do nawracających myśli o śmierci bez określonego planu, podejmowania prób samobójczych lub posiadania konkretnego planu na samobójstwo.

Przyczyny depresji

Biologiczna przyczyną zaburzenia, która powoduje wystąpienie objawów depresyjnych jest obniżona ilość neuroprzekaźników m.in. serotoniny, noradrenaliny i dopaminy w OUN (Ośrodkowy Układ Nerwowy).

Do zaburzeń depresyjnych może się przyczynić: długotrwały stres, niektóre leki, zmiany hormonalne (np. po porodzie); uzależnienie od narkotyków, alkoholu, papierosów; niektóre choroby, powodujące obniżenie nastroju np. niedoczynność choroby, nieuleczalne jednostki chorobowe, traumy nabyte w dzieciństwie, problemy rodzinne, schorzenia mózgu, strata kogoś bliskiego, nadużywanie seksualne, długotrwała rozłąka, problemy w pracy, trudność w adaptacji do nowych warunków, problemy finansowe, przeszłość oraz samotność. Ponadto naukowcy uważają, że depresja oraz niektóre uzależnienia mogą być dziedziczone. Szacuje się, że szansa na pojawienie się depresji dla krewnych I stopnia wynosi ok. 10-25%.

Jak rozpoznać depresję?

Diagnostykę zaburzeń depresyjnych ułatwiają dwa pytania:

• czy w ciągu ostatniego miesiąca często dokuczało przygnębienie bądź uczucie beznadziejności?
• czy w ciągu ostatniego miesiąc często dokuczała utrata zainteresowania czynnościami lub utrata odczuwania przyjemności z wykonywania ich?

Odpowiedź na jedno z tych pytań ma czułość 97% i swoistość 67% w wykrywaniu epizodu depresji.

Należy wdrożyć diagnostykę różnicowania i uwzględnić:

• nawracającą depresję
• zaburzenia dwubiegunowe
• dystymię oraz Cyklotymię
• depresyjną postać zaburzeń adaptacyjnych
• zaburzenia nastroju w przebiegu choroby somatycznej

Istnieje kilka kryteriów rozpoznania zaburzeń depresyjnych. Do diagnostyki epizodu depresji należy skala wg DSM-5. Depresyjny nastrój lub/oraz utrata zainteresowania wykonywanymi czynnościami niemal codziennie i przez większą dnia przez ponad 5 tygodni świadczy o zaburzeniu psychicznym jakim jest depresja.

Depresja - leczenie

„Jak leczyć depresję? Jak wyjść z depresji” To dwa często zadawane pytania. Nie bój się prosić o pomoc! Jeżeli podejrzewasz u siebie depresję to zgłoś się niezwłocznie do lekarza specjalisty.

Zasadniczą rolę w procesie leczenia odgrywa farmakoterapia. Efekty występują najszybciej po 2 tygodniach od zastosowania leku. Jeżeli nie uda się uzyskać efektu po 6 tygodniach, wówczas należy udać się do lekarza w celu zmiany środka zaradczego. Leki na depresję zależą od rodzaju, przyczyny i objawów zaburzenia. Stosuje się zazwyczaj inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny, inne leki przeciwdepresyjne o działaniu serotoninergicznym oraz stabilizatory nastroju. Najskuteczniejsze medykamenty to escitalopram, sertralina, wenlafaksyna oraz mirtazapina. Zaleca się, aby jednocześnie z farmakoterapią uczęszczać na terapię. W niektórych przypadkach spotkania z psychologiem są niezbędne lub stanowią charakter wspierający.

Jak pomóc osobie z depresją?

• najważniejsza rada - nakłaniaj osobę chorą do wizyty u lekarza specjalisty psychiatrii.
• wspieraj ją, gdy wybierze się do psychiatry lub psychologa.
• depresja jest poważnym zaburzeniem, dlatego nie używaj słów typu „weź się w garść”.
• uważnie i ze zrozumieniem jej wysłuchaj.
• bardzo poważnie traktuj jej wypowiedzi, przede wszystkim wskazujące na tendencje samobójcze.
• zachęcaj osobę do wykonywania czynności, które wcześniej sprawiały mu radość i przyjemność.
• nie bądź zły, jeśli osoba odmówi wykonywania tych czynności.
• nie krytykuj chorego za jego humor i chęci.
• nie rozweselaj osoby chorej na siłę.
• nie nakłaniaj do radykalnych zmian w życiu np. zmiana pracy, rzucanie nałogu.
• nie bój się zadawać pytania o jej samopoczucie.
• nie wahaj się prosić o pomoc innych.