Trądzik różowaty – objawy, leczenie, dieta

Trądzik różowaty ma negatywny wpływ na jakość życia, samoocenę oraz samopoczucie chorego. Choroba nie tylko wywołuje niepokój czy zawstydzenie, ale także może być przyczyną ciężkiej choroby psychicznej – depresji. Jak leczyć trądzik różowaty?

Co to jest trądzik różowaty?

Trądzik różowaty jest przewlekłą chorobą zapalną skóry, która atakuje głównie policzki, nos, brodę i czoło. Ze względu na dominujące objawy przedmiotowe i podmiotowe wyróżnia się cztery kliniczne podtypy tej dermatozy:

• rumieniowo-teleangiektatyczny
  
• grudkowo-krostkowy
  
• naroślowy
  
• oczny.

Podtypy nie wykluczają się wzajemnie. Pacjenci mogą prezentować cechy wielu podtypów, a dominujące cechy i obszary zaangażowania mogą zmieniać się w czasie.

Trądzik różowaty – przyczyny

Etiologia i patofizjologia trądziku różowatego są słabo poznane. Jednakże ostatnie odkrycia wskazują, że czynniki genetyczne i środowiskowe mogą powodować inicjację i zaostrzenie dermatozy poprzez rozregulowanie wrodzonego i nabytego układu odpornościowego.

Trądzik różowaty – początki

Trądzik różowaty zwykle pojawia się po ukończeniu przez chorego 30. roku życia i dotyka częściej kobiety niż mężczyzn. Choroba zaczyna manifestować się napadowym rumieniem części centralnej twarzy, który po czasie ustępuje. Objawom może towarzyszyć pieczenie, szczypanie, napięcie skóry, umiarkowany świąd i miejscowe podwyższenie temperatury.

Trądzik różowaty – objawy

• Trądzik różowaty charakteryzuje się nawracającymi epizodami zaczerwienienia lub przemijającego rumienia, uporczywym rumieniem, zmianami naroślowymi, grudkami, krostkami i teleangiektazjami (pajączkami).
  
• U pacjentów z tą dermatozą często obserwuje się objawy wtórne, takie jak swędzenie, pieczenie lub kłucie.
  
• U 50-70% pacjentów występują także objawy oczne. Obejmują one suchość, zaczerwienienie, łzawienie, uczucie mrowienia/pieczenia, uczucie obecności ciała obcego, wrażliwość na światło i niewyraźne widzenie.
  
• Oprócz objawów skórnych i ocznych trądzik różowaty może powodować niepokój, zawstydzenie i depresję oraz może mieć znaczący wpływ na jakość życia.
  
• Chociaż trądzik różowaty jest zwykle ograniczony do skóry, zgłaszano związek trądziku różowatego z chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak choroby neurologiczne, nieswoiste zapalenie jelit i choroby sercowo-naczyniowe.

Trądzik różowaty – leczenie

Leczenie trądziku różowatego polega m.in. na odpowiedniej pielęgnacji skóry, farmakoterapii, stosowaniu miejscowych preparatów, terapii laserem i intensywnym światłem pulsacyjnym oraz zabiegach iniekcyjnych. Aby osiągnąć skuteczność leczenia, konieczna jest terapia skojarzona ukierunkowana na określone cechy, szczególnie u pacjentów z ciężkim trądzikiem różowatym lub mnogimi cechami trądziku różowatego.

Trądzik różowaty – pielęgnacja skóry

Pacjentów z trądzikiem różowatym zachęca się do delikatnej pielęgnacji skóry, z naciskiem na umiarkowane oczyszczanie i nawilżanie oraz do stosowania filtrów przeciwsłonecznych, ze względu na upośledzenie funkcji bariery naskórkowej oraz wrażliwą i łatwo podrażniającą się skórę twarzy.

Kremy na trądzik różowaty – na co zwrócić uwagę?

• Pielęgnacja skóry z trądzikiem różowatym może stanowić duży problem, dlatego zaleca się stosowanie kremów i maści zawierające poniżej wypisane substancje czynne.
  
• W przypadku przejściowo utrzymującego się rumienia zaleca się stosowanie miejscowo brymonidyny i oksymetazoliny.
  
• Z kolei w leczeniu grudek/krostek stosuje się miejscowo kwas azelainowy, iwermektynę, metronidazol i minocyklinę. Wykazano, że iwermektyna jest najskuteczniejszą metodą leczenia miejscowego trądziku różowatego grudkowo-krostkowego i zapewnia tym pacjentom największe korzyści psychologiczne. Miejscową iwermektynę można stosować nie tylko na skórę prawie pozbawioną trądziku różowatego grudkowo-krostkowego lub z łagodnym trądzikiem różowatym, ale także na skórę z umiarkowanym do ciężkiego trądzikiem różowatym.
  
• Wysokie zagęszczenie nużeńca obserwuje się w trądziku różowatym z grudkami. Na taki rodzaj dermatozy zaleca się leczenie benzoesanem benzylu.

Trądzik różowaty – minocyklina

Minocyklina to nowy lek, który po raz pierwszy zastosowano w leczeniu umiarkowanego i ciężkiego trądziku pospolitego. Miejscowo stosowana minocyklina przynosi korzyści pacjentom z trądzikiem różowatym grudkowo-krostkowym, znacznie zmniejszając zmiany zapalne w porównaniu z podłożem. Medykament występuje w formie pianki lub żelu.

Trądzik różowaty – kwas traneksamowy

Ostatnie badania rozszerzyły zastosowanie kwasu traneksamowego w leczeniu trądziku różowatego. Okazało się, że namaczanie skóry w roztworze kwas traneksamowego może łagodzić objawy u pacjentów z trądzikiem różowatym poprzez regulację odpowiedzi immunologicznej i angiogenezy.

Trądzik różowaty – leki

• W leczeniu grudek/krostek zapalnych w trądziku różowatego stosuje się doustnie podawaną doksycyklinę o zmodyfikowanym uwalnianiu, izotretynoinę oraz minocyklinę.
  
• Doustne β-adrenolityki mogą być przydatne w leczeniu uporczywego rumienia i zaczerwienienia, ponieważ antagonizują działanie stymulacji nerwu współczulnego i krążących katecholamin na β-adrenoceptorach. Zwłaszcza karwedilol i propranolol, mogą być skuteczną metodą leczenia zaczerwienienia twarzy i rumienia związanego z trądzikiem różowatym.
  
• Aktualnie nową opcją terapeutyczną u pacjentów z trądzikiem różowatym jest hydroksychlorochina, stosowana u pacjentów z układowymi chorobami autoimmunologicznymi.
  

Trądzik różowaty – terapia iniekcyjna

Do chwili obecnej wykazano przydatność dwóch terapii iniekcyjnych w leczeniu trądziku różowatego, a mianowicie toksyny botulinowej i inhibitorów interleukiny (IL)-17. Chociaż leczenie inhibitorami IL-17 jest kosztowne, leki te można stosować w leczeniu ciężkiego i opornego na leczenie trądziku różowatego grudkowo-krostkowego. Z kolei iniekcje toksyny botulinowej powodują zmniejszenie wskaźnika rumienia i poprawę elastyczności skóry.

Trądzik różowaty – dieta

• Trądzik różowaty jest chorobą zapalną, dlatego w celu wyciszenia objawów choroby pomocna będzie dieta przeciwzapalna oraz bogata w nienasycone kwasy tłuszczone. Takie produkty znajdziemy w oliwie z oliwek, olejach roślinnych, nasionach słonecznika, orzechach, oraz w tłustych rybach morskich, takich jak łosoś, makrela, tuńczyk czy śledź.
  
• W celu złagodzenia stanu zapalnego i ogólnej poprawy stanu cery niezbędne będą warzywa i owoce, z odpowiednią ilością kwasów tłuszczowych nienasyconych omega-3.
  
• W diecie nie można zapominać o karotenoidach, które mają działanie fotoprotekcyjne, co oznacza, że chronią nas w pewnym stopniu przed szkodliwymi promieniami słonecznymi oraz tym samym zmniejszają wywołany nimi rumień. Ich źródłem są m.in: marchew, morele, brzoskwinie, mango, pomidory, maliny, truskawki, dynia, kapusta włoska, szpinak, rukiew wodną, koper czy boćwina.
  
• Warto także wdrożyć produkty zawierające witaminę K, która posiada właściwości łagodzące podrażnienia i zaczerwienienia skóry. Witamina K występuje głównie w zielonych warzywach liściastych, kalafiorze, fasoli, groszku zielonym, ale także w maśle, jajach i kawie.
  
• Trądzik różowaty może zaostrzyć dieta prozapalna, czyli bogata w produkty obfitujące w nasycone kwasy tłuszczowe, np. potrawy tłuste, przygotowane na tłuszczu lub bardzo ostre. Podobnie działają też nadmiar kawy, alkohol, sól i słodycze.
  
• Nie należy zapominać o piciu co najmniej 1.5 litra wody dziennie. Regularne picie wody może zwiększyć poziom nawilżenia skóry nawet o kilkanaście procent. W efekcie cera stanie się bardziej jędrna, elastyczna, ale także uzyska naturalną warstwę ochronną, która będzie chronić przed szkodliwymi działaniami słońca, mrozu, wiatru czy zanieczyszczeń.